زمان مطالعه: 3 دقیقه

سردرد تنشی چیست؟

سردرد تنشی شایع‌ترین فرم سردرد است. تخمین زده می‌شود که چیزی حدود ۳۰ تا ۷۸ درصد جمعیت جامعه گاه‌وبیگاه دچار چنین سردردهایی می‌شوند. بسیاری از انواع سردردهای تنشی خفیف هستند ولی بعضی از انواع آن‌ها که روزانه اتفاق می‌افتند می‌توانند ناتوان‌کننده باشند. معمولاً در بالغین و سال‌های انتهایی نوجوانی بروز می‌کنند، هرچند که در هر سنی دیده می‌شوند. تمایل به بروز خانوادگی داشته و کمی در خانم‌ها بیشتر از آقایان دیده می‌شوند.

علائم سردرد تنشی چیست؟

 

سردرد تنشی می‌تواند از ۳۰ دقیقه تا ۷ روز به طول بیانجامد. اغلب این سردردها ازنظر شدت خفیف تا متوسط و مبهم هستند که با فعالیت معمول بدتر نمی‌شوند. حتی بسیاری از افراد دچار آن قادر به انجام امور روزانه خود به‌طور عادی هستند. این سردردها می‌توانند موجب حساس شدن به نور یا صدا شوند ولی معمولاً هردوی آن‌ها هم‌زمان اتفاق نمی‌افتد. در صورت بروز مکرر، عضلات سر و گردن ممکن است حساس به نظر برسند.

برخلاف سردردهای میگرنی که معمولاً یک‌طرفه و ضربان دار هستند. دردهای ثابت سردردهای تنشی می‌توانند در تمام سر بروز کنند که در نواحی پوست سر، شقیقه‌ها، پشت گردن و گاهی اوقات شانه‌ها شدیدتر هستند.

علت سردرد تنشی چیست؟

سردردهای تنشی از انقباض و سفتی عضلات گردن، شانه و ناحیه سر حادث می‌شوند که معمولاً اضطراب، استرس، افسردگی، یا ضربه به سر زمینه‌ساز آن‌ها است. علت دیگر آن نگه‌داشتن سر برای مدت طولانی در یک وضعیت خاص نظیر کار کردن با کامپیوتر است. خوابیدن در یک اتاق سرد نیز باعث بروز چنین سردردهایی می‌شود همان‌گونه که خوابیدن روی گردن در یک وضعیت غیرطبیعی باعث آن می‌شود. سایر دلایل محتمل آن عبارت‌اند از نوشیدن الکل و کافئین زیاد (یابرعکس محرومیت از کافئین)، سرماخوردگی، آنفولانزا، عفونت‌های سینوسی، دندان‌قروچه، فشردن فک روی‌هم و خستگی چشم‌ها.

بعضی از افراد دچار سردردهای تنشی نقاط حساسی به‌خصوص در ناحیه پشت گردن یا شانه‌ها دارند که به آن‌ها نقاط ماشه‌ای (trigger points) گفته می‌شود. تزریق بی‌حس‌کننده های موضعی در این نقاط می‌تواند باعث برطرف شدن درد شود و به پیشگیری از بازگشت این سردردها کمک کند.

پیشگیری از سردرد تنشی

اگر به‌طور مکرر دچار سردرد تنشی می‌شوید، می‌توانید با روش‌های ریلکسیشن از بروز آن‌ها پیشگیری کنید. این روش‌ها شامل تلاش‌هایی برای کاهش استرس در ناحیه عضلات گردن و شانه‌های شماست. استفاده از گرمای مرطوب نیز همانند انجام فعالیت‌های ورزشی کششی و تقویت‌کننده عضلات، کمک‌کننده است. بیو فیدبک نیز می‌تواند سودمند باشد.

گذشته از همه این‌ها، بهترین گزینه، تلاش شما برای ممانعت از بروز استرس و خستگی و همچنین داشتن خواب کافی است. اگر علت سردرد شما ناشی از سرماست، سعی کنید گرم بمانید. هنگامی‌که مشغول کار با کامپیوتر یا کارهایی هستید که نیازمند تمرکز زیاد است، نرمش گردن و شانه‌هایتان به‌صورت مکرر می‌تواند به کاهش سردرد ناشی از تنش، کمک کند.

برخی از داروها در پیشگیری از بروز سردردهای تنشی مکرر توصیه می‌شوند این داروها عبارت‌اند از:

• ضدافسردگی‌های سه حلقه‌ای شامل آمی تریپتیلین (Amitriptyline) و پروتریپیلن (Protriptyline)
• ضدافسردگی‌های نظیر ون لافاکسین (Venlafaxine) و میرتازاپین (Mirtazapine)

درمان‌های متداول سردرد تنشی

سردردهای تنشی غیر مکرر می‌توانند به‌وسیله آسپرین و سایر داروهای غیراستروئیدی ضدالتهابی نظیر ایبوپروفن درمان شوند. در مورداستفاده از این داروها برای بیش از سه روز در هفته مراقب باشید چون می‌تواند موجب سردرد واکنشی شوند که به‌محض قطع دارو برمی‌گردند. 

به خاطر داشته باشید که استفاده بیش‌ازحد از استامینوفن برای کبد مضر است و استفاده مکرر از آسپرین و ایبوپروفن می‌تواند موجب تحریک معده و آسیب به کلیه‌ها شود.

اگر دچار سردردهای تنشی طولانی‌مدت یا مکرر هستید روش‌های پیشگیری ذکرشده در بالا توصیه می‌شود.

چند توصیه مهم برای سردرد تنشی

سردردهای تنشی اغلب به‌خوبی به ماساژ درمانی و تکنیک‌های کاهش استرس نظیر تمرینات تنفسی و مدیتیشن و همچنین تمریناتی که موجب تقویت عضلات گردن و شانه می‌شوند، به‌خوبی جواب می‌دهند. آموزش‌های بیوفیدبک در رابطه با کاهش تنش روی شانه‌ها، گردن و پوست سر به‌اندازه تمرینات بدنی می‌تواند مفید باشد.

 

ممنوعیت استفاده از کافئین نیز مؤثر است چون کافئین می‌تواند باعث افزایش تنش و اضطراب ‌شود. قابل‌توجه است که بسیاری از مشکلات عضلانی اسکلتی در قسمت فوقانی ستون فقرات و گردن می‌توانند باعث سردردهایی شوند که بسیار شبیه سردردهای تنشی هستند بنابراین مشورت با دکترتان در این رابطه توصیه می‌شود.