تقریباً ۵ درصد جمعیت کشور یا نزدیک به ۴ میلیون ایرانی دچار نارسایی مزمن کلیه هستند که از هر ۱۰ نفر ۹ نفر آنها از بیماری خود اطلاعی ندارند.برخی از این افراد در سالهای آینده به جمع 60 هزار نفر بیماری خواهند پیوست که برای ادامه حیات خود به دستگاههای دیالیز وابستهاند.
کلیههای شما نقش حیاتی در دفع مواد زائد دارند. نارسایی کلیه زمانی اتفاق میافتد که کلیهها کارشان را به طور موثر انجام ندهند. متأسفانه اغلب افراد تا زمان بروز علائم پیشرفته نارسایی کلیوی متوجه آن نمیشوند.به همین خاطر به نارسایی کلیه قاتل خاموش هم گفته میشود. بنابراین تشخیص نارسایی کلیوی قبل از آن که به نقطه غیر قابل بازگشت برسد حیاتی است.
در این مقاله میخواهیم با هم به طور خلاصه ببینیم علائم اولیه نارسایی کلیه چیست و چه چیزهایی زمینه آن را فراهم میکند.
آنچه در این مقاله میخوانید
صدای پای قاتل خاموش:
در صورت وجود این موارد باید از نظر کلیوی بررسی شوید:
- ۱.فشارخون بالا. کلیهها با آزادسازی هورمونهایی خاص در تنظیم فشارخون نقش دارند. وقتی کلیهها آسیب ببینند وظیفهشان را بهدرستی انجام نمیدهند در نتیجه فشارخون بالا میرود.
- تغییر در الگوی دفع ادرار. ممکن است ادرارتان نسبت به قبل کمتر شود یا اصلاً ادراری نداشته باشید. ظاهر آن کفآلود یا تیره باشد که نشاندهنده وجود مشکلی در کلیههاست.
- تورم یا ادم بدن. امکان بروز تورم در هر قسمت از بدن وجود دارد. ولی بسیاری از افراد در پاها، قسمت پایینی کمر، صورت و پلکها دچار تورم میشوند.
- تهوع، استفراغ و کاهش اشتها. تجمع مواد زائد، همه قسمتهای بدن، حتی دستگاه گوارش را تحت تأثیر خود قرار میدهند که با بروز علائمی همراه است.
- گیجی مغز (Brain fog) . تجمع سموم در مغز، قدرت تمرکز را کاهش میدهد. احساس گیجی میکنید همچنین ممکن است احساس کمبود انرژی، سرگیجه یا بیتعادلی کنید.
امکان دارد همه این علائم را همزمان یا فقط یکی از آنها را به طور متناوب تجربه کنید.
۲ عامل زمینهساز کلیدی:
مدتها قبل از بروز علائم نارسایی کلیه، ممکن است دو عامل زمینهساز وجود داشته باشند. در مورد این دو باید گوشبهزنگ باشید:
- اولین کار جستجوی وجود فشارخون بالاست. فشارخون بالا میتواند در نتیجه بیماری کلیوی بروز کند یا اینکه خودش باعث ایجاد آن شود. به رابطه بین این دو باید به شکل رابطه مرغ و تخممرغ نگاه کرد.
- دیابت عامل خطرساز کلیدی دیگر است. افرادی که به همراه فشارخون، دیابت هم دارند برای بیماری کلیوی باید غربالگری شوند.
دیگر عوامل خطرساز مهم:
- وجود سابقه بیماری کلیوی در خانواده. وجود برخی بیماریها مثل کلیههای پلی کیستیک میتواند عامل خطری برای برور نارسایی مزمن کلیه در سایر افراد خانواده باشد.
- استفاده مداوم از داروهای مسکن غیراستروئیدی یا اصطلاحاً NSAIDs نظیر آسپرین، ایبوپروفن، ناپروکسن و همچنین مهارکنندههای پمپ پروتونی یا PPI نظیر امپرازول که در درمان ریفلاکس و دیگر موارد گوارشی به کار میروند.
- آسیب کلیوی حاد قبلی. به معنی اینکه کلیههایتان قبلا یکبار به طور ناگهانی تخریب شده باشند مثلا در شرایط کمآبی حاد در اثر گرمازدگی.
- رژیمهای شیمیدرمانی خاص. استفاده از داروهایی مثل سیس پلاتین ، میتومایسین ، متوترکسات با دوز بالا و درمانهای بیولوژیک مثل اینترلوکین 2 ، یا اینترفرون آلفا.
اگر دراینرابطه سؤالی دارید به پزشک مراقبتهای اولیه، متخصص داخلی یا فوقتخصص کلیه مراجعه کنید.
به جستجوهای اینترنتی خودتان اکتفا نکنید. اطلاعات برخی وبسایتها معتبر نیستند. گاهی هم به طور غیرضروری باعث نگرانیتان میشوند.