آنچه در این مقاله میخوانید
12 راهکار برای پیشگیری از بیماری پای ورزشکار
خارش و سوزش پای ورزشکار یا athlete’s foot مشکل رایجی است که در رختکنهای ورزشی و استخرها دیده میشود؛ اما این بیماری برخلاف نامش تنها به مکانهای ورزشی تعلق ندارد. پای ورزشکار پوست پاها را گرفتار میکند و رابطه نزدیکی با عفونت قارچی ناخنهای پا دارد که به آن قارچ ناخن یا onychomycosis میگویند.
هر دو بیماری بسیار رایج هستند زیرا قارچ عامل آن، در بسیاری از موارد خیلی راحت منتقل میشود.
پای ورزشکار یک عفونت قارچی بسیار مسری است که شامل بخشی بزرگتر از عفونتهای قارچی میشود.
قارچها در رطوبت و گرمای رختکنها، حمامها و دوشها رشد میکنند. سطوح آلوده در این فضاهای مشترک، حوله و لباس آلوده باعث انتقال بیماری میشود. کفش عرق کرده و تنگ هم در این انتقال نقش دارد.
بثورات پوسته پوسته بین انگشتان در پای ورزشکار |
علائم پای ورزشکار شامل بثورات پوستهپوسته و خارشدار روی پاها و بین انگشتان است. اما در قارچ ناخن، ناخنها به رنگ زرد مایل به قهوهای ، ضخیم و شکننده درآمده و از بستر جدا میشوند. این علائم معمولاً فراتر از مشکلات ظاهری هستند و گاهی اوقات به یک نگرانی جدی برای سلامتی فرد تبدیل میشوند.
اگر مبتلا به دیابت یا دارای نقص ایمنی هستید، کنترل قارچ پا بسیار مهم است. عفونت قارچی میتواند باعث آسیب پوست و بیماریهایی مثل سلولیت یعنی عفونت سلولی یا زخم پا شود.
برای تائید پای ورزشکار به دکتر مراجعه کنید
ناخنهای زرد مایل به قهوهای، ضخیم و شکننده در قارچ ناخن |
قارچ پا بهخودیخود از بین نمیرود. اگر فکر میکنید دچار قارچ پا یا ناخن پا هستید، به پزشک مراجعه کنید. در این رابطه آزمایشهای مختلفی وجود دارند که در شناسایی بیماری به کار میروند.
مهم است بدانید بیماریهای دیگری نیز وجود دارند که با تغییر شکل ناخن همراه هستند. مواردی مثل سرطان سلولهای سنگفرشی در بستر ناخن یا حتی ملانومها که با تغییر رنگ قهوهای یا مایل به سیاه همراه هستند.
پزشکتان بهترین روش درمانی را تعیین میکند
بهترین درمان برای عفونتهای قارچی ناخن نسخهای است که دارویش را باید هرروز به مدت دو تا سه ماه استفاده کنید. این قرصها برای همه افراد مناسب نیستند، زیرا ضد قارچهای خوراکی میتوانند با سایر داروها تداخل کنند و عوارض کبدی ایجاد کنند.
اگر نمیخواهید یا نمیتوانید قرص بخورید، راهحل دوم استفاده از داروهای موضعی برای درمان قارچ ناخن است. گرچه داروهای موضعی به دلیل عوارض جانبی کمتر و تداخل دارویی پایینتر، مطلوبتر هستند، اما مدت درمان با آنها طولانیتر است.
ضد قارچهای موضعی
ضد قارچهای موضعی جدید ازجمله Efinaconazole و Tavaborole نفوذ بهتری به داخل ناخن دارند و بنابراین در مقایسه با داروهای موضعی قدیمی بهتر عمل میکنند. داروهای موضعی بهترین نتیجه را در درگیری جزئی ناخن دارند.
گرچه استفاده از لیزر در درمان قارچ ناخن توسط سازمان غذا و داروی آمریکا تأییدشده است ولی با این روش شفافیت ناخن بهطور موقت بهبود مییابد درحالیکه اثربخشی لیزر نسبت به داروهای خوراکی و محلولهای موضعی کمتر است.
درمان فوتودینامیک
استفاده از این روش درمانی در عفونتهای قارچی ناخن با موفقیت متوسطی همراه بوده است. از یک ماده حساس به نور در اینجا استفاده میشود که حاصل کار ایجاد نوعی اکسیژن واکنشپذیر است. برای تعیین نتیجه واقعی درمان فتودینامیکی، مطالعات بیشتری لازم است.
متأسفانه، عفونتهای قارچی ناخن، حتی پس از درمان تمایل به عود دارند، بهخصوص در افرادی که مستعد ابتلا به این نوع عفونت هستند. استفاده منظم از کرم ضد قارچ موضعی پس از درمان قارچ ناخن میتواند از عود آن جلوگیری کند. پس از درمان، استفاده از اسپری یا پودر ضد قارچ در کفش مفید است تا عود را کاهش دهد.
آیا کرمهای بدون نسخه کمک میکنند
اگر عفونت قارچی محدود به پوست پاها باشد، کرم ضد قارچ بدون نسخه توصیه میشود. کرمها بهتر از افشانهها یا پودر، سطح پوست را میپوشانند درنتیجه مؤثرتر هستند. اطمینان حاصل کنید که کرم را بین انگشتان پا میمالید. بیشترین آلودگی در این محلها به خاطر گرما و رطوبت زیاد وجود دارد.
برداشتن ناخن
اگر مدت زیادی از شروع عفونت قارچی ناخن گذشته باشد، ممکن است لازم باشد تمام یا بخشی از ناخن برداشته شود. ناخن جدید دوباره رشد میکند، اما این روند معمولاً یک سال طول میکشد. در این حالت احتمالاً دکترتان به شما کرمی خواهد داد تا روی بستر ناخن خود بمالید. این کار از آلودگی مجدد ناخن جدید جلوگیری میکند.
نکاتی در مبارزه با قارچ پا
بهترین راه برای مقابله با قارچ پا این است که کمتر در معرض آن قرار گیرید. کارهای سادهای وجود دارند که میتوانید برای جلوگیری انجام دهید:
1. پاها و بین انگشتان خود را پس از ورزش خوب بشویید و خشککنید.
2. اگر به مکانی مشترک مانند دوش سالن بدنسازی یا استخر محله خود میروید، دمپایی ضد آب یا دمپایی استخری بپوشید تا مطمئن شوید پاهایتان با سطوح آلوده تماس پیدا نمیکنند.
3. اگر مشکوک هستید که دچار پای ورزشکار شدهاید، فوراً آن را با کرمهای بدون نسخه که در بالا ذکر شد درمان کنید.
4. ازآنجاکه قارچ پوست و ناخن پا در محیطی تاریک و مرطوب رشد میکند، کفشی بپوشید که تهویه خوبی داشته باشد. همیشه جورابهای خود را عوض کنید. جورابهایی بخرید که رطوبت پوست را جذب میکنند.
5. اگر یکی از افراد خانه به عفونت قارچی پا مبتلا شده است، باید بیشتر مواظب وسایل مشترک باشید.
خطر تأخیر در درمان
بزرگترین خطر عدم درمان قارچ پا یا ناخن پا گسترش به سایر قسمتهای بدن مانند دستها و کشاله ران است.
اگر به هر دلیلی نمیتوانید قارچ ناخن یا پوست را فوراً درمان کنید، حداقل از کرم موضعی ضد قارچ روی پوست اطراف آن استفاده کنید. این کار از گسترش آن جلوگیری کرده و باعث میشود قسمتهای دیگر پوست سالم بماند.
در درمان قارچ پا باید صبور باشید. پس از درمان، ممکن است ناخنها تا مدتی طبیعی به نظر نرسند. در نظر داشته باشید، حدود 12 تا 18 ماه طول میکشد تا ناخن سالم رشد کند.
پیشگیری از پای ورزشکار
درمان قارچ ناخن پا دشوار است. اگر آن را درمان نکنید، این احتمال وجود دارد که منجر به عفونت جدیتری شود.
بهترین کاری که میتوانید انجام دهید این است که یاد بگیرید چگونه از ابتلا به آن جلوگیری کنید. دورنگه داشتن قارچ از ناخنهای پا چندان سخت نیست. مواردی که باید انجام دهید اینها هستند:
1.پاها را تمیز و خشک نگهدارید
آنها را هرروز با آب و صابون بشویید. بعد بین انگشتان پا را خیلی خوب خشککنید. پا و ناخن تمیز و خشک کمتر دچار عفونت قارچی میشود.
2.در مکانهای عمومی، پابرهنه راه نروید
قارچ علاقهمند به رشد در مکانهای عمومی است از این طریق بهراحتی از فردی به فرد دیگر سرایت میکند. به همین دلیل پوشیدن دمپایی مخصوص دوش یا دمپایی ابری در استخرهای عمومی، رختکنها و دوشها نکتهای کلیدی است.
3.جوراب و کفش خود را مرتب عوض کنید
هرروز یک جفت جوراب تمیز بپوشید. به کفشهای خود استراحت دهید. کفشهای مختلف بپوشید. اگر هنگام راه رفتن یا تمرین بدنتان عرق کرد، در اولین فرصت، جوراب و کفش خود را عوض کنید.
4.از کفش مناسب استفاده کنید
وقتی پای شما داخل کفشهای تنگ و گرم به همراه جوراب قرار میگیرد، محیطی مناسب برای رشد قارچ فراهم میشود. اطمینان حاصل کنید که کفشهایتان تهویه خوبی دارند، بهگونهای که پاهای شما مجال تنفس کافی داشته باشند. موادی طبیعی مانند چرم را برای کفش انتخاب کنید. دنبال جورابهای بافتهشده از الیاف مصنوعی باشید که نسبت به پنبه یا پشم رطوبت را بهتر جذب میکنند.
5.ناخنهای پا را کوتاه کنید
آنها را صاف از وسط بچینید. مطمئن شوید از گوشهها در انگشتان فرو نمیروند. گوشه ناخنها یا پوست کنار آنها را نگیرید.
6.از پودر پا استفاده کنید
بعد از دوش گرفتن مقداری پودر روی پاها و بین انگشتان بپاشید و بعد پاها را خشککنید. برخی از افراد آرد ذرت را ترجیح میدهند؛ اما پودرهای طبی انتخاب بهتری هستند.
7.وسایل ناخنگیری را تمیز نگهدارید
ناخنگیرها، سوهانهای ناخن و قیچیهای خود را هر بار که از آنها استفاده میکنید تمیز و استریل کنید. نظافت آنها با الکل کافی است. این وسایل را با افراد دیگر شریک نشوید.
8.از پولیش ناخن صرفنظر کنید
گاهی ممکن است استفاده از ناخنهای مصنوعی باعث جمع شدن رطوبت در زیر آن شود که مکانی مناسب برای رشد قارچ است. اگر از پولیش ناخن صرفنظر کنید، احتمال آلودگی قارچی هم کم میشود.
9.سالن آرایش تمیز انتخاب کنید
اگر میخواهید پدی کور کنید، دنبال سالنی دارای مجوز بهداشتی بگردید. اطمینان حاصل کنید که تمامی ابزارها پس از هر بار استفاده و قبل از هر مشتری جدید، استریل میشوند یا میتوانید وسایل استریل خود را همراه ببرید.
10.از کرم ضد قارچ استفاده کنید
اگر سابقه قارچ ناخن پا دارید، همیشه امکان عود وجود دارد؛ بنابراین از کرم بدون نسخه یا با نسخه یک یا دو بار در هفته استفاده کنید.
11.کفشها و دمپاییهای قدیمی را دور بی اندازید
قارچ میتواند مدت زیادی در کفش و دمپایی به سر برد. هرروز صبح قبل از اینکه کفشهایتان را بپوشید، از اسپری ضد قارچ استفاده کنید. هرگز کفش یا جوراب را با افراد دیگر به اشتراک نگذارید.
12.مرتباً پا و انگشتان خود را وارسی کنید
اگر تغییری در رنگ یا بافت ناخن مشاهده کردید، به پزشک مراجعه کنید. این مایه خوششانسی است که عفونت قارچی در مراحل اولیه تشخیص داده شود. اگر فکر میکنید به عفونت یا قارچ دیگری مبتلا شدهاید، با پزشک خود در مورد درمان آن صحبت کنید. اگر آن را درمان نکنید، امکان سرایت به سایر نواحی بدن وجود دارد.
منابعی برای مطالعه بیشتر:
How You Can Stop Foot and Toenail Fungus In Its Tracks
Toenail Fungus Prevention: Stop Toenail Fungus in Its Tracks
Toenail Fungus Treatments: What You Can Do to Stop Fungal Nail Infections
Athlete’s foot – Symptoms and causes
An update on photodynamic therapies in the treatment of onychomycosis